Je bent zo lekker aan het schrijven 
dat je niets of niemand meer hoort.
Je denkt dat je pas een half uurtje aan het schrijven bent als je opeens ontdekt dat je al drie uur bezig bent en je bent vergeten om te lunchen.
Na twee uur schrijven, word je opeens ‘wakker’ en constateer je vol verbazing dat je tijdens het schrijven niets gemerkt hebt van je vervelende oorpijn.
Je hebt uren geschreven en hebt het gevoel dat het verhaal zichzelf heeft geschreven alsof jij er niets voor hoefde te doen.
Herken je dit? Dan zat je in een schrijfflow. Een schrijf flow kenmerkt zich door:
- Geen tijdsbesef hebben
- Niet meer bewust zijn van je omgeving
- Geen afleidende gedachten hebben (geen zorgen, twijfels, pijn, dagdromen etc.)
- Tot de conclusie komen dat het schrijven moeiteloos ging, dat de woorden als vanzelf naar buiten stroomden
Volledig opgaan in je schrijven, is dus een goede samenvatting van een schrijf flow.
Onderzoek naar flow
De psycholoog Mihaly Csikszentmihalyi deed onderzoek naar flow-ervaringen waarin mensen moeiteloos prestaties leverden. Hij ontdekte drie noodzakelijke voorwaarden om in een flow te raken: Duidelijk doel; Juiste balans tussen uitdaging en je capaciteiten en Directe feedback op je eigen vooruitgang.
Met deze wetenschap in mijn achterhoofd ben ik gaan kijken of ik een recept kon geven hoe ik in mijn schrijfflow kom. Hoe lukt het me om urenlang ongestoord te schrijven waarbij de woorden als vanzelf op het papier komen?
Mijn recept om in een schrijf flow te komen
1. Formuleer een specifiek schrijfdoel
Stel jezelf een specifiek doel. Bijv.: Een blogartikel met praktische tips over hoe je in een schrijfflow komt.
Belangrijk is dat je ook weet waarom je schrijfdoel belangrijk is. Bijv.: Ik wil over schrijfflow schrijven omdat ik deze informatie graag met andere schrijvers wil delen en hoop dat ze straks mijn boek “Worstel niet langer met je boek: In 12 stappen van Idee tot manuscript” willen kopen.
Met een specifiek doel en reden voor ogen kun je je beter focussen op wat je wilt schrijven en dus beter concentreren.
2. Uitdaging kiezen die tegen de grens aanligt van wat je kan
Je moet bij je doel zowel uitdaging voelen als het vertrouwen hebben dat je het kunt. Ervaar je het als te moeilijk, dan raak je alleen maar gefrustreerd of wanhopig. Maar als het geen uitdaging voor je vormt omdat het te makkelijk is, dan zul je je bovenkamer niet genoeg prikkelen en daardoor afgeleid of verveeld raken.
Als je iets te moeilijk vindt, helpt het soms om de taak op te delen in kleinere en daarmee makkelijkere stapjes. En te makkelijke taken kun je soms uitdagender maken door er iets aan toe te voegen of ze sneller te doen dan nodig is.
3. Schrijf over wat je interesseert; raakt
Schrijf over dingen die je interesseren; leuk vindt; positief dan wel negatief bezighouden of die je emotioneel raken. Of schrijf over je …passie. Hoe meer je ‘iets’ met je onderwerp hebt, hoe groter de kans dat je je in je verhaal kunt verliezen.
4. Interne babbelbox tijdelijk uitzetten
Voorkom dat je wegdroomt over iets anders; dat je denkt aan je to-do list of dat je je zorgen maakt over iets. Laat je ook niet verleiden tot interne negatieve dialogen zoals ik kan het niet; niemand wil dit lezen en zullen ze me wel serieus nemen. Schakel ook je interne redacteur uit die zich afvraagt of de lezers deze zin wel zullen snappen of mooi zullen vinden. Na de flow komt de tijd om te corrigeren.
Nu laten stress, zorgen, angsten, onzekerheden en twijfels zich niet zomaar wegnemen, maar misschien lukt het je om je babbelbox tijdelijk uit te zetten door je te bewust te ontspannen met behulp van hardlopen; yoga; mediteren; muziek luisteren; haren wassen (helpt bij mij) etc. Of misschien heb je bepaalde rituelen die je in de juiste schrijfstemming brengen.
5. Exit met externe afleidingen
Net zoals je niet volledig in je schrijven kunt opgaan als je je laat afleiden door je eigen gedachten, kun je je ook niet concentreren als je laat afleiden door je omgeving. Je moet dus van tevoren maatregelen treffen om alle onderbrekingen te voorkomen. Dus telefoon en email- of Twitter(etc.)notificaties uit. Verder kun je denken aan bekende maatregelen zoals: van tevoren je bureau leegmaken; bordjes ‘niet storen’ ophangen, maar beter nog: van tevoren tegen collega’s of huisgenoten zeggen dat ze je niet moeten storen.
Maar het hoeft niet volledig stil te zijn. Er zijn schrijvers die zich juist beter kunnen concentreren met muziek op de achtergrond. Als ze eenmaal in de flow zijn dan horen ze de muziek helemaal niet meer (meestal worden ze pas ‘wakker’ als de CD is afgelopen) maar ze hebben wel die muziek nodig om in de flow te komen. Zo zijn er ook schrijvers die sneller in de flow komen als ze in een cafeetje schrijven.
Als je al deze voorwaarden met elkaar fuseert, heb je grotere kans om in een flow te komen. Om deze voorwaarden makkelijk te onthouden kun je deze FUSIE-checklist gebruiken:
- Formuleren van mijn specifieke schrijfdoel en reden
- Uitdagend maar net binnen mijn capaciteiten
- Schrijven over iets dat me raakt
- Interne babbelbox uit
- Exit externe afleidingen
Hoe kom jij in de flow? Ben vooral benieuwd hoe jij je interne babbelbox uitzet. Of heb je bepaalde rituelen om in de stemming te komen!
Marlies van der Meer. Laat de klant zien dat jij de beste oplossing bent: Zakelijk Bloggen; (e)Boeken schrijven en Positioneren als Expert. Auteur van Social media marketing voor de ZZP’er
De ‘interne babbelbox’ waar jij over spreekt is bij mij ook een bekend verschijnsel bij het schrijven. En bij mijn boek werd er nog meer intern gebabbeld dan doorgaans bij een artikel, want dan kun je over nog veel meer dingen druk maken!
Wat mij helpt mijn interne saboteur tot zwijgen te brengen, is:
1. mijn overtuigingen onderzoeken (bijvoorbeeld: een boek is anders dan een artikel)
2. met iemand praten die je op andere gedachten brengt, zodat de weg weer vrij is.
Hi Welmoet; als de zender ‘Beperkende overtuigingen’ vol aanstaat op de babbelbox dan is het inderdaad beter om eerst je overtuigingen te woord te staan en/of om ze van je af te praten. Dat is veel effectiever dan tijdelijk uitschakelen met ontspanningsrituelen. Vandaar dat ik op dit blog ook de nodige aandacht besteed aan die overtuigingen (zie de categorie excuses om niet te schrijven)
Hi Marlies,
Een feest van herkenning, jouw flowrecept. Al vele dagen niet gelucht om die reden en geschrokken toen ik op de klok keek. Wat een gelukzalig gevoel. Was er zelfs door ontroerd.
De flow ontstaat vanzelf als ik onder de douche of tijdens de boodschappen ineens een idee heb over hoe de tekst aan te vliegen. Als ik weet wat de kernboodschap is en hoe ik de doelgroep kan prikkelen. De perfecte omgeving: In mijn eentje thuis, met Arrow Jazz op of de radio uit en alleen het geluid van mijn spinnende katten. De oudste op schoot, de jongste naast het toetsenbord. Ik verplaats me in de lezer en het rolt de pen uit.
Daarna begint het spelen met de tekst: is de structuur logisch, ondersteunt de tekst de basisuitspraak. Voel me dan net een woordkunstenaar die zijn schepping vervolmaakt. Dat kunstje wordt een paar keer herhaald.
Het mooiste is: ik heb er niemand voor nodig, alleen mjzelf, mijn creatieve hersenhelft … en mijn katten.
Dank voor je mooie recept, Marlies.
Hoi Irene volgens mij zat je ook ff een dikke 5 minuten in de flow toen je deze reactie schreef :) Smakelijk geschreven; jij kende het recept duidelijk al!!
Hi Marlies,
Ik wil heel graag schrijven over het belang van een gezellig Thuis hebben. Waar ik tegenaan loop is waar begin ik. Ik zit dus nog niet in de flow. Maar bedankt voor de tips :-)
Charlotte
Hee Charlotte, je zit duidelijk vast op de F van formuleer een reden. Waarom wil je hierover schrijven? Waarom is het voor jou pesoonlijk belangrijk? Waarom is het belangrijk voor de lezer? (wat heeft die er aan?; welke voordelen?en wie is trouwens de lezer?). Waarom een boek en niet een artikel? Waarom jouw boek en niet van dat van een ander? (m.a.w. waarin is jouw boek anders dan de concurrent; waarom is dat beter?). Kortom waarom moet er een boek van jou verschijnen?
Als die reden echt duidelijk is voor jezelf en zelfs als een dringende reden voelt, dan gaat het schrijven (en onderzoek doen naar je onderwerp) een stuk gerichter en dus makkelijker.
En om je nog verder op weg te helpen: Wat is een gezellig thuis. Waarom is een gezellig thuis belangrijk. Hoe maak je een gezellig thuis? Als je deze vragen kunt beantwoorden dan heb je 3 hoofdstukken en hoofdstuk HOE laat zich wel in meerdere hoofdstukken opdelen. Succes ermee!!
PS: Zodra mijn boek “Worstel niet langer met je boek: In 12 stappen van idee naar manuscript af” is, laat ik je het weten. Jij bent mijn ideale lezer :)
Hi Marlies,
Leuke en leerzame artikel, bedankt. Ik schrijf nog niet (in een blog) en opstellen schrijven heb ik al lang achter mij gelaten.
Dus, moet opnieuw beginnen.
Ik probeer momenteel van andere, meer gevestigde bloggers te leren en zo inspiratie op te doen. De onderwerpen groeien.
Voor diegene die naar muziek willen luisteren, raad ik aan om dat te doen met Barok muziek, ja je leest het goed. Barok en veel New Age muziek hebben een ritme van rond de 60 slagen per minuut. Dit brengt je brein en gedachten in aan Alfa staat en dan kan je juist heel goed concentreren. Voor meer informatie en http://www.brainradio.nl (of .com). Helaas niet meer gratis.
Dirk.
Hoi Dirk; val ik ook in de categorie ‘meer gevestigde bloggers’ :)?
De tip om muziek van bijv Chopin (etudes) of Mozart (pianoconcert 26 en 27) te luisteren, heb ik eerder gehoord. Bij mij werkte het niet. Ik kom wel in alfa toestand als ik lang onder de douche sta; bij tuinieren en soms bij de meer intensieve huishoudelijke klussen. En na alfa bruis ik meestal vd ideeen. Als ik daar dan mee aan de slag ga, is de kans groot dat ik in een flow kom.
Ik was daar al bang voor: F van formuleren. Dat zijn duidelijke vragen :-) En onderwerpen die mijn interesse hebben. Ik zal je op de hoogte houden hoe het gaat.
Ik hoop dat jouw boek er snel is. :-)
En wat mij geholpen heeft. Steeds gedeeltes van je boek als blogartikel gebruiken. Dan ben je gericht bezig (dat werkt wel zo prettig) en krijg je ook meteen feedback of het aanslaat. En een blogartikel is minder overwhelming dan een heel boek. En heel veel artikelen samen vormen een goede basis voor een boek.
Ahhh dat is een goed idee!! Nooit aan gedacht. :-)
grapjas. Lees ik dus volgende week bij jou waarom een gezellig huis zo belangrijk is. En de week daarop hoe jij persoonlijk je huis gezellig maakt. En dan de week daarop tips voor iedereen hoe je je huis gezellig kunt maken. En dan weer een blog met tips van anderen. En zo verder…